Dobrą kawę lubi prawie każdy. Ba, picie kawy to w dzisiejszych czasach nasza codzienna rutyna! Historia tego napoju w Polsce sięga XVII wieku, a konkretniej najazdów Imperium Osmańskiego na nasz kraj.

To właśnie wtedy powstały pierwsze kawiarnie. Na początku jednak korzystali z nich wyłącznie Turcy. Dziś już na szczęście możemy w pełni, swobodnie cieszyć się smakiem tego wyśmienitego, stawiającego na nogi napoju. I nawet mamy ogromny wybór! Latte macchiato, cappuccino, a może po prostu mała czarna?

Żeby dodać tym chwilom przyjemności, elegancji i wyjątkowego nastroju, warto zorientować się, jak prawidłowo podawać kawę i jaka jest kultura jej picia. Odpowiednia porcelana też ma tu znaczenie! Dzięki niej będziemy mogli cieszyć się każdym łykiem kawy.

Jak podawać kawę?

Jak stwierdził David Lynch, "nawet zła kawa jest lepsza od żadnej kawy". Mogłoby to sugerować, że "małą czarną" można podać byle jak, byle tylko była. Z drugiej jednak strony, według Roberta Korzeniowskiego (biegacz, czyli pewnie wie, o czym mówi;)) "kawa jest nektarem, który pełnię swoich walorów ujawnia, gdy wypijamy ją w dobrym towarzystwie".

To sugeruje, że — myśląc o wypiciu kawy, warto zadbać o atmosferę i sposób, w jaki ją pijemy. A budowanie atmosfery zaczyna się przecież od podawania! Kiedy więc podawać ją w specjalnych szklankach, a kiedy w pięknej porcelanie?

Rodzaj kawy

Przede wszystkim trzeba sobie odpowiedzieć na pytanie, jaką kawę chcemy zaserwować. A rodzajów jest co najmniej kilka:

• Kawa po turecku — serwujemy ją w tygielku, a obok kładziemy filiżankę na spodku i łyżeczkę. Do kawy po turecku podajemy też zawsze szklankę zimnej wody.
• Kawa po marokańsku — zaczynamy od zalania gorącą wodą skórek z pomarańczy. Następnie dodajemy napar, studzimy, a na końcu usuwamy skórkę. Kawę serwujemy z bitą śmietaną.
• Kawa po amerykańsku — napar zalewamy wcześniej zagotowaną miksturą z kakao, kawy neski i gorącego mleka. Tak przyrządzony napój serwujemy w dzbanku, podając do niego też filiżanki.
• Kawa mazagran — czyli na zimno z alkoholem. Taką kawę podaje się w pokalach, z kostkami lodu.
• Kawa po irlandzku — z whisky i cukrem. Te dwa ostatnie składniki koniecznie trzeba umieścić w filiżance przed zalaniem!
• Kawa Royal — zaczynamy od podpalenia kieliszka rumu. Następnie wlewamy go do wrzącego naparu. Zgodnie z zasadami savoir vivre'u możliwe jest serwowanie kawy takiego rodzaju i w dzbankach, i w filiżankach.

To tylko wstęp do tego, jak wygląda prawdziwy, kawowy savoir vivre. Jest przecież jeszcze wiele innych rodzajów tego napoju, a poza tym samo podawanie kawy to tylko niewielki element związany z kulturą jej picia.

Kultura picia kawy

Podstawową zasadą jest odpowiednie naczynie. Ścianki filiżanek do kawy powinny być grubsze, ponieważ dzięki temu lepiej utrzymują ciepło. A w końcu nie chcemy wypijać tego cudownego napoju na raz, tylko wolimy się nim podelektować, prawda?

Warto też zadbać o to, żeby kawa nie oddawała ciepła na nagrzanie naczynia. W tym celu warto zrobić to wcześniej, np. zalewając gorącą wodą albo wkładając w cieple miejsce.

Cappuccino

Zgodnie z włoskim zwyczajem, ten rodzaj kawy podaje się rano, i zawsze łączy się go z jakąś słodką przekąską. Może to być niewielkie ciastko albo rogalik. Wybierając się do Włoch należy wręcz uważać, by nie zamawiać cappuccino po południu i wieczorem.

To zdecydowanie ten rodzaj kawy, który wypija się w spokoju w domowym zaciszu, sprawiając sobie nie lada przyjemność przed pracą. Można jeszcze posypać po powierzchni kawy czymś, co najbardziej lubimy. Najczęściej stosuje się cynamon, kakao albo startą czekoladę.

Latte

Smak kawy latte zna co prawda każdy, jednak wiele osób nie podaje jej we właściwy sposób. Warto przede wszystkim zwrócić uwagę na to, czy chcemy ją pić w stylu włoskim, czy francuskim. W tym pierwszym przypadku zdecydowanie przyda nam się wysoka szklanka ze spodkiem i długa łyżeczka.

Francuzi inaczej jednak podchodzą do tego pomysłu inaczej. Dlaczego? Ponieważ chętnie maczają w niej pieczywo (zazwyczaj croissanty). Dlatego właśnie pijają ją... w porcelanowych miseczkach!

Latte macchiato

Włoska idea, spopularyzowana przez Amerykanów. Na dole mleko, w środku espresso, a na górze warstwa delikatnej, mlecznej pianki. Do takiej kawy bez wątpienia zaleca się użycie wysokiej szklanki z uszkiem oraz długiej łyżeczki.

W tym przypadku ważne jest, żeby podawać kawę w przezroczystym naczyniu. Dzięki temu i my, i nasi goście będą mogli cieszyć oko estetycznym wyglądem biało-brązowych warstw.

Z czym serwować kawę?

W naszym kraju najczęściej można się spotkać z tradycyjnym zestawem kawa + ciasto. Nie zawsze jest to jednak dobry pomysł. Czasem te rzeczy zwyczajnie do siebie nie pasują, choćbyśmy bardzo tego chcieli. Dotyczy to w szczególności ciast z kremem. One mają swoją słodycz, a kawa ma swoją goryczkę, i te smaki po prostu się ze sobą nie kleją.

Czym zatem zastąpić ciasto? Najprostsze trzy odpowiedzi to: gorzka czekolada, herbatniki o korzennym smaku albo migdały plus kakao. Trzeba pamiętać, że w tym ostatnim przypadku nie chodzi o znany wszystkim powszechnie napój "Puchatek", tylko o prawdziwe gorzkie kakao, i to takie dobrej jakości. Dzięki temu smak kawy nie będzie się kłócił ze słodyczą przekąski.

Jak podawać espresso?

Przede wszystkim z niegazowaną wodą. Przyda się ona przed każdym łykiem kawy do przepłukania kubków smakowych. Samą kawę pije się z filiżanki z grubej porcelany, którą należy wcześniej ogrzać. Ewentualnie można zastąpić filiżankę szklanką, która ma podwójne dno.

Warto też pamiętać o podaniu cukiernicy. Nie każdemu odpowiada gorzki smak kawy — niektórzy wolą wersję z cukrem, lub (choć obecnie w Polsce to nie jest jeszcze typowa sytuacja) z miodem.

Jak podawać kawę gościom?

Podając kawę gościom w domu lub restauracji, przeważnie wykorzystuje się po prostu porcelanowe filiżanki. Stanowią one ważny element całego wydarzenia. Warto, aby filiżanki były dopasowane do wyglądu trunku. Czarna kawa w połączeniu z białą porcelaną będzie wyglądała elegancko, dzięki czemu z powodzeniem nada spotkaniu profesjonalnego charakteru.

Po prawej stronie spodka z kawą kładziemy małą łyżeczkę. Powinna ona być odwrócona uchwytem do osoby pijącej — dzięki temu w razie potrzeby będzie ona mogła wygodnie ją chwycić.

Sposób podawania

Samo podawanie kawy jest wyjątkowym rytuałem. Przede wszystkim do osoby obsługiwanej podchodzi się z prawej strony. Dzięki temu wie ona dokładnie, którędy podawany będzie napój. Pozwala to uniknąć niekomfortowych sytuacji, tj. rozlanie.

Nieprzypadkowa jest również kolejność podawania. Najpierw podchodzi się do gości płci żeńskiej, a później do gości płci męskiej. Na samym końcu podaje się napój gospodarzom.

Jak dobrać porcelanę do kawy?

Klasyczna filiżanka to tylko podstawowy przykład porcelany, w której można podawać kawę. Oprócz tego trzeba jeszcze odpowiednio dobrać imbryk. Jeśli jest taka możliwość, to warto zdecydować się na ten wyższy i smuklejszy, choć w produkowanych obecnie zastawach często stosuje się już tylko jeden rodzaj — niski i okrągły.

Tradycyjną czarną kawę powinno się pić w smukłych, wysokich filiżankach. Dzięki temu aromat kawy tak szybko nie ucieka. Podobnie wyglądają filiżanki przeznaczone do cappuccino i latte. Ich pojemność powinna wynosić 200 ml. Najmniejsze filiżanki (50-70 ml) podaje się do espresso. Założenie jest bowiem takie, że ten rodzaj kawy wypija się na jeden raz.